Diyabet Şeker Hastalığı Ve İnsülin Uygulamaları
Diyabet (Şeker Hastalığı) Nedir?
• Kandaki şeker (glukoz) miktarının çok fazla olduğu kronik (uzun süreli seyreden) bir hastalıktır.
• Enerji kaynağı olarak şeker gerekli olsa da fazlası sorunlara neden olur.
• Diyabeti olan bireyler de, insülinin olmaması ya da yetersiz olması nedeniyle şeker düzeyinde de , büyük bir artış olur .
• Ciddi bir hastalıktır.
DİYABETİN TANI TESTLERİ
- Açlık Kan Glikozu
- 70-100 mg/dl Normal
- 100-125 mg/dl IFG
- (Bozulmuş Açlık Glikozu)
- >126 mg/dl Diyabet
- Tokluk Kan Glikozu
- (2. saat değeri)
- >200 mg/dl Diyabet
- OGTT(75 gr glikoz ile)
- (Yemekten 2 saat sonraki değer)
- <139 mg/dl Normal
- 140-199 mg/dl IGT
- > 200 mg/dl Diyabet
- Gebeliğin 24-28.haftaları arasında 50 g glikoz ile yükleme testi yapılır. Açlık gerekmez.
- 1.saatte;
- <140mg/dl Normal
- >140mg/dl OGTT gerekir
- 100g OGTT ile;
- Açlık <95mg/dl
- 1.saat <180mg/dl
- 2.saat <155mg/dl
- 3.saat <140mg/dl olmalıdır.
GDM” Gebelik Diyabeti tanısı için en az iki değer yüksek olmalı” •
İnsülin Nedir?
•Pankreas tarafından üretilen bir hormondur
•İnsülin, şekerin enerji elde edilmek amacıyla kullanılacağı vücut hücrelerine girmesi için gereklidir
•İnsülin, şekerin hücre içine girebilmesi için hücrenin kapısını açan bir “anahtar” işlevi görür
•Aynı zamanda kan şeker düzeylerinin istenilen sınırlar içinde tutulması açısından önemlidir
•İnsülin yetersizliği veya eksiliğinde kandaki şeker miktarı yükselir
Diyabet – Ciddi Bir Hastalıktır
▲Yeni körlük vakalarının başta gelen nedenlerinden biri
▲25 kat daha yüksek göz sorunu riski
▲Bacağın kesilmesine yol açabilecek hastalıklar için 20 kat daha yüksek risk
▲6 kat daha yüksek inme (felç) riski
▲22-4 kat daha yüksek kalp krizi riski
▲5 kat daha yüksek böbrek hastalığı riski
Bu komplikasyonların tümü, zamanında uygulanan tedavi ve iyi kontrol ile önlenebilir
Diyabet Tipleri Nelerdir?
•Tip 1 diyabet
•Tip 2 diyabet
•Gebelik sırasında ortaya çıkan diyabet
Diyabetin En Sık Görülen Belirtileri Nelerdir ?
- Sık ve bol miktarda idrara çıkma
- Aşırı acıkma hissi
- Kilo kaybı
- Aşırı susama
- Diğer belirtiler :
- Yorgunluk
- Sık ve olağan olmayan enfeksiyonlar
- Bulanık görme
- Deride kuruma ve kaşıntı vb
Diyabet Giderek Artmaktadır!
- Tüm dünyada diyabeti olan bireylerin sayısı giderek artmaktadır
- Türkiye’deki diyabetli sayısı 5 milyona yaklaşmaktadır
- Dünyada 2000 yılında 171 milyon olan diyabetli sayısının 2025 yılından 380 milyon olması beklenmektedir
Diyabet görülme sıklığı neden artıyor?
- Hareketsiz yaşam tarzı
- Artan obezite (şişmanlık)
- Sağlıklı olmayan beslenme alışkanlıkları
Diyabet görülme sıklığı artarsa ne olur?
Hastanede yatarak tedavi oranı artar
- Aşağıdaki hastalıklar daha fazla ortaya çıkar
- göğüs ağrısı
- kalp krizi
- körlük
- böbrek yetmezliği
- bacağın kesilmesi
Toplumda diyabetlilerin % 50’si henüz teşhis edilmemiştir
Diyabet Tedavisi
- •Tedavi, diyabetin tipine ve hastaya göre seçilir
- •Diyabet, aşağıdaki önlemlerle kontrol altına alınabilir
- •Eğitim
- •Sağlıklı beslenme planı
- •Düzenli egzersiz
- •Doğru ilaç tedavisi
- Düzenli sağlık kontrolü ve doktor kontrolü
Beslenme için basit ipuçları
- •Küçük, düzenli öğünler alınmalıdır
- •Pişirme yöntemlerinin değiştirilmesi; haşlama, ızgara ve buharda pişirme
- •Kaçınılması gerekenler
- •Fazla miktarda katı yağ ve margarin, tereyağ gibi yağlar, kızartılmış besin tüketimi
- •Yağlı et
- •Fazla miktarda çay şekeri gibi rafine şeker, bal, reçel, kek ve çikolata tüketimi
Düzenli Egzersiz
- •Asla başlamak için çok geç değildir
- •Yaşamdan zevk almanıza ve hastalıkları önlemeye yardımcı olur
- •Erken ölümlerin neredeyse yarı yarıya azalmasına yardımcı olabilir •Egzersiz, doktor tavsiyesi ve kontrolüyle yapılmalıdır
İnsülin tipleri
- Hızlı Etkili
- Kısa Etkili
- Orta Etkili
- Uzun Etkili
- Hazır Karışım İnsülinler
Gelişmiş insülin uygulama yöntemleri -Kalem Benzeri Cihazlar
- •Farklı kalemler mevcuttur •Tek kullanımlık
- •Tekrar kullanılabilir
- •Pek çok açıdan enjektör ve flakona kıyasla daha iyidir •Enjeksiyon sırasında ağrı yoktur ya da azdır •Kullanımı ve enjeksiyonu kolaydır
- •Seçilen doz daha rahat ve doğru olarak uygulanır
Kendi Kendine Takip Yöntemleri
Aşağıdaki yöntemlerle diyabet, evde takip edilebilir ve sonuçlar kaydedilebilir:
- Glukometre (şeker ölçüm cihazı) kullanılarak kan şekeri
- Kağıt çubuklar kullanılarak idrarda şeker ve ketonlar
Kan şekeri kontrol altına alınmazsa ne olur?
Diyabetin ciddi sonuçları
- •Göz sorunları- görme kaybı (körlük)
- •Böbrek sorunları (böbrek yetmezliği–diyaliz/böbrek nakli gerekir) •Duyusal/Sinirsel sorunlar (ağrı, his kaybı ve yaralara yol açabilir) •Kalp/dolaşım sistemi sorunları(kalp krizi
- •İnme–Felç
- •Ayak sorunları- (gangren-uzuv kaybı)
Bu komplikasyonlar nasıl önlenir?
İYİ HABER, BU
KOMPLİKASYONLARIN
ÖNLENEBİLİR OLMASIDIR
Diyabette Koruyucu Önlemler
- •Kan şekeri ölçümü
- •Kan basıncı ölçümü
- •Ayak muayenesi
- •İdrarda protein varlığına yönelik test
- •Kolesterol testi
- •Göz muayenesi
- •Diş kontrolleri
- •EKG (Kalp grafisi)
düzenli olarak yapılmalıdır.
“Gözünüz, gözlerinizin üstünde olsun”
- •Diyabet, erişkinlerdeki yeni körlüklerin 3. en önemli nedenidir.
- •Ciddi göz sorunları sıklıkla uyarıcı belirtiler olmaksızın gelişir
- •Bulanık görme, kan şekeri yüksekliğinde sık görülen bir şikayettir
- •Kan şekerinin sürekli yüksek olması ciddi görme kaybına neden olur
Gözlerinizin dışında da diyabet ayak riskine karşı çok dikkatli olmalısınız. Ortapedik ayakkabı , temiz ayak bakımı , ayakları sürekli kuru tutmak sürecin güzel ilerlemesine katkıda bulunacaktır.
Ayak bakımına sürekli olarak dikkat etmeli ve her gün ayaklarınızın durumunu kontrol etmelisiniz .sararma , morarma özellikle açılan bir yara açılması varsa doktora görünmelisiniz.
Diyabet Dünyası
www.diyabetdunyasi.com
♦ DiyabServis
♦ Arkadaşım Diyabet
♦ Türkiye Diyabet Vakfı
♦ Türk Diyabet Cemiyeti & Türk Diyabet ve Obezite Vakfı
